މި ހިނގަމުންދާ އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ ނިޔަލަށް 2023 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުރާސްތާގެ ބަޖެޓު ނިންމާ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާނެ ކަމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ހާމަކޮށްފިއެވެ.
ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ބުނީ 31 ވަނަ ދުވަހު މަޖިލީހަށް ބަޖެޓް ހުށަހަޅާނެ ކަމަށާއި، އެދުވަހު ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު އިބްރާހިމް އަމީރު، 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓު ސްޕީޗް ވެސް ދެއްވާނެ ކަމަށެވެ. ބަޖެޓް އާމުކުރެވޭނީ 31 އޮކްޓޯބަރު ގައި ކަމަށާއި، ހުރިހާ އޮފީސްތަކަކާއި ބައްދަލުކޮށް، ހުރިހާ އޮފީސްތަކެއްގެ ބަޖެޓު އިވެލުއޭޓްކޮށް ނިމިފައިވާ ކަމަށެވެ.
މިހާރު ކުރަމުން އަންނަނީ ދައުލަތުގެ ޕީއެސްއައިޕީ މަޝްރޫއުތަކުގެ އަޕްޑޭޓްތައް ބެލުމާއި، އެކަން ފައިނަލް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކަމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އަންނަ އަހަރު އަލަށް ބަޖެޓަށް ހިމަނާނެ މަޝްރޫއުތަކާއި، ޕްރޮގްރާމްތަކާއި ގުޅޭ ގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރަމުންދާ ކަމަށާއި، މުޅި ޖުމްލަކޮށް ފިސްކަލް ސްޓްރެޓަޖީއާއި އެއްގޮތަށް ކޮންސްލިޑޭޓް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ކުރަމުންދާ ކަމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.
އަދި ކުރިއަށް އޮތް 2 ހަފްތާއެއްގެ ތެރޭގައި ކުރާ މަޝްވަރާތައް ނިމިގެން އަންނާނެ ކަމަށާއި، ބަޖެޓު ފޮތް އެކުލަވާލުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ފަށާފައިވާ ކަމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.
2022 ވަނަ އަހަރަށް ފާސްކޮށްފައިވާ ބަޖެޓަކީ 36.9 ބިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. މިއީ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް ހިނގާނެކަމަށް ލަފާކުރާ ބަޖެޓާ އަޅައިބަލާއިރު 0.5 އިންސައްތަ ދަށް އަދަދެކެވެ. މެދުރާސްތާއަށް ބަލައިލާއިރު 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓު 11.1 އިންސައްތައިން އިތުރުވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭއިރު 2024 ވަނަ އަހަރު 2.4 އިންސައްތައިން ދަށްވާނެކަމަށް ލަފާކޮށްފައިވެއެވެ.
2022 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓުގައިވާ ގޮތުން، ފިސްކަލް އަދި ޑެޓް ސަސްޓެއިނަބިލިޓީ ދެމެހެއްޓުމަށް 3 ކަމެއް ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. އެއީ 2023 ނިމެންވާއިރަށް ދައުލަތުގެ ސީދާ ދަރަނި ޖީޑީޕީގެ ނިސްބަތުން 105 އިންސައްތައަށް ތިރިކުރުމާއި، 2023 ގެ ނިޔަލަށް ޕްރައިމަރީ ބަޖެޓު ޑެފިސިޓް ޖީޑީޕީގެ ނިސްބަތުން 5 އިންސައްތައަށް ތިރިކުރުން އަދި ބަޖެޓު ޑެފިސިޓް އަދި ދައުލަތުގެ ދަރަނި އަހަރަކަށްފަހު އަހަރެއް ކުޑަވަމުންދާ މިސްރާބަކަށް ގެނައުމެވެ.
2023 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ބަޖެޓު ދެމެހެއްޓިނިވި މިންގަނޑަކަށް ގެނައުމަށް އިސްކަމެއް ދޭނެއެވެ. އަދި ބަޖެޓު އެކުލަވާލައި ތަންފީޒުކުރަމުންދާނީ ދަރަނި އަދި ނަޖެޓު ޑެފިސިޓް ދައްކުރުމުގެ އަމާޒުތައް ހާސިލުކުރެވޭނެ މަގުންނެވެ. މި ސްޓްރެޓެޖީއާއެކު، ދައުލަތުގެ ސީދާ ދަރަނި 2023 ވަނަ އަހަރު ނިމޭ އިރު 101 އިންސައްތައަށް ތިރިކުރެވޭނެއެވެ.
އަންނަ އަހަރަށް ލިބޭ ޖުމްލަ އާމްދަނީއާއި ހިލޭ އެހީގެ އަދަދު ކަމަށް ސަރުކާރުން ލަފާކޮށްފައިވަނީ 27.9 ބިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އާމްދަނީގެ ގޮތުގައި ލިބޭނެކަމަށް ލަފާކޮށްފައިވަނީ 24 ބިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. އަދި ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި 4.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބޭނެކަމަށް ވަނީ ލަފާކޮށްފައެވެ.
އަންނަ އަހަރު ރައްޔިތުންނަށް ދެވޭ އާންމު ހިދުމަތަށް 25.8 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދުވާނެކަމަށް ވަނީ ލަފާކޮށްފައެވެ. ދަރަނީގެ ހިދުމަތާއި ދަރަނި އަދާކުރުމަށް 15.1 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދުވާނެކަމަށް ލަފާކޮށްފައިވާ އިރު ޖުމްލަ ހަރަދުތަކަށް 40.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދުވާނެކަމަށް ވަނީ ލަފާކޮށްފައެވެ.
އަންދާޒާކުރެވޭ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދު ކޮވިޑް-19 ގެ ކުރިންހުރި މިންވަރަށް ރުޖޫއަވެވޭނީ 2022 ވަނަ އަހަރު ނުވަތަ 2023 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. ދި 2022 ވަނަ އަހަރުވެސް ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި އާންމުގޮތެއްގައި ޖީޑީޕީ ކުރިއަރާ މިންވަރަށްވުރެ މަތިވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. މިގޮތުން މިހާރު އަންދާޒާކުރެވޭ ގޮތުގައި 12 އިންސައްތައިން ރިއަލް ޖީޑީޕީ ކުރިއަރާނެއެވެ. އަދި 2023 ވަނަ އަހަރުގައި 7.4 އިންސައްތަ އަދި 2024 ވަނަ އަހަރުގައި 5.7 އިންސައްތަ ކުރިއަރާނެކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ.