ސަރަހައްދީ ސަލާމާތާއި، ރައްކާތެރިކަމާއި ތިމާވެށި ހިމާޔަތް ކުރުން ފުޅާކުރުމުގެ ގޮތުން އިންޑިޔާއާއި ދިވެހިރާއްޖެއާ ދެމެދު އެމްއޯޔޫއެއްގައި ސޮއިކޮށްފިއެވެ.

ސަރަހައްދީ ސަލާމާތާއި، ރައްކާތެރިކަމާއި ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކުރުން ފުޅާކުރުމުގެ ގޮތުން 30 ސެޕްޓެމްބަރުގައި ސޮއިކުރީ " އޯގްމެންޓިންގް މެރިން ސޭފްޓީ،ސެކިއުރިޓީ އަދި އެންވައިރަންމަންޓް ޕްރޮޓެކްޝަން އިން ދަ ރީޖަން ތްރޫ ދަ ކޯޕަރޭޝަން އިން ދަ ލޯންގް ރޭންޖް އައިޑެންޓިފިކޭޝަން އެންޑް ޓްރެކިންގް އޮފް ޝިޕްސް (އެލްއާރްއައިޓީ) ސިސްޓަމް" އެމްއޯޔޫއެވެ.

މި އެމްއޯޔޫގައި ސޮއިކުރެއްވީ އިންޑިއާގެ ސަފީރު ސަންޖޭ ސުދީރު އަދި ޓްރާންސްޕޯރޓް އަދި ސިވިލް އޭވިއޭޝަންް މިނިސްޓަރު ޢާއިޝަތު ނަހުލާއެވެ. 

މި އެމްއޯޔޫގެ ދަށުން ރާއްޖޭއަށް އިންޑިއާގެ އެލްއާރްއައިޓީ ޚިދުމަތްތައް - ނެޝަނަލް ޑާޓާ ސެންޓަރު (އެންޑީސީ) އަދި އެތަނުގެ އެލްއާރްއައިޓީ ކޮންފޯރމަންސް ޓެސްޓު ފެސިލިޓީ ހިލޭ ބޭނުން ކުރެވޭނެއެވެ. މި އެހީތެރިކަމުގެ ސަބަބުން ރާއްޖެ، އައިއެމްއޯ މެމްބަރު ގައުމެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން އަދާކުރަން ޖެހޭ މަސްއޫލިއްޔަތު އިތުރު އެންޑީސީއެއްގެ ބޭނުމަކާއި ނުލާ އަދާކުރެވޭނެއެވެ. ދެގައުމުން ވެސް އެއްބަސް ވެފައިވަނީ "މެރިޓައިމް އެސިސްޓަންޓް ސާރވިސަސް"، "މެރިޓައިމް ކޮންޓިންޖެންސީ މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓެމް" އަދި އިންސާނީ ވަސީލަތްތައް ތަރައްޤީ ކުރުމުގައި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭނެ ދާއިރާތައް ފާހަގަކޮށް، ގުޅިގެން ހިންގާ ތަމްރީނު ޕްރޮގްރާމް ތަކާއި، ތަޖުރިބާއާއި މަޢުލޫމާތު ހިއްސާ ކުރުމަށެވެ.

އިންޓަރނޭޝަނަލް މެރިޓައިމް އޯގަނައިޒޭޝަން (އައިއެމްއޯ) އިން އެލްއާރްއައިޓީ ސިސްޓަމް ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފެންވަރުގައި ގާއިމްކުރީ 19 މޭ 2006 ގައެވެ. އަދި އައިއެމްއޯގައި ބައިވެރިވާ ހުރިހާ ގައުމުތަކަށް މި ބޭނުން ކުރުން ލާޒިމްކުރިއެވެ. މި ސިސްޓަމުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އައިޑެންޓިފިކޭޝަން އަދި އުޅަނދުތަކުގެ ސަލާމަތްތެރިކަން އިތުރުކޮށް މެރިޓައިމް ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކޮށް ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރު ކޮށްދެއެވެ. ސޭފްޓީ ފޯ ލައިފް އެޓް ސީޒް (ސޯލާސް)ގެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުއާހަދާގެ ދަށުން މި ސިސްޓަމް އިން އައިއެމްއޯ މެމްބަރު އުޅަނދުތައް އޮތްތަނުގެ މައުލޫމާތު އެއްކޮށް، މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދެވޭނެއެވެ. މީގެ ބަދަލުގައި އައިއެމްއޯ މެމްބަރު ގައުމުތަކުގެ 300 ޓަނަށް ވުރެން ބޮޑު އުޅަނދުތައް އައިއެމްއޯގެ ސިސްޓަމްގައި ރެޖިސްޓަރކުރުން ލާޒިމްކުރިއެވެ. އެ ސިސްޓަމްއިން ބަނދަރުން ފެށިގެން 1000 ނޯޓިކަލް މޭލު ދުރަށް އުޅަނދުތައް ޓްރެކްކޮށް މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދެއެވެ. މީގެ ސަބަބުން އެ ގައުމެއްގެ މެރިޓައިމް ޑޮމެއިންގެ ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުވެއެވެ. މި ޚިދުމަތަށް ގައުމުތަކުން އައިއެމްއޯއަށް ފީއެއް ދައްކަން ޖެހެއެވެ.

އިންޑިއާ ނެޝަނަލް ޑާޓާ ސެންޓަރު ހުޅުވީ ޖުލައި 2009 ގައެވެ. އަދި 2016ގައި ވަނީ ސަރަހައްދީ ގައުމުތަކުގެ ބޭނުންތަކަށް އެހީވެދިނުމަށް އިތުރަށް ތަރައްޤީކުރެވިފައެވެ. މިތަނުގައި އެލްއާރްއައިޓީގެ މައުލޫމާތުތައް ރައްކާކުރެވި، އަދި އިތުރަށް ކުރި އަރާފައިވާ ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެލްއާރްއައިޓީ ސިސްޓަމް އަކަށް އިންޓަރނޭޝަނަލް ޑާޓާ އެކްސްޗޭންޖް (އައިޑީއީ) މެދުވެރިކޮށް ޚާއްސަ އެލްއާރްއައިޓީ ކޮމިއުނިކޭޝަން ޕްރޮޓޮކޯލްއެއްގެ ދަށުން ވަނީ ގުޅިފައެވެ. 24 ގަޑި އިރު މުވައްޒަފުން ތިބޭ އެންޑީސީގެ ފުރިހަމަ ބެކަޕް ނުވަތަ ކޮމްޕްލީޓް ޑިޒާސްޓަރ ރިކަވަރީ ސެންޓަރ އެއް ދިއްލީގެ ޑީއެންސީއޯގައި ހުރެއެވެ. އެންޑީސީއިން މެދުނުކެނޑި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައިވާ އިންޑިއާގެ އުޅަނދުތައް ބަލަހައްޓައެވެ.

ޝިޕިން ކުންފުނިތަކުގެ ވެރިން އަދި މެނޭޖަރުންނަށް ވެސް ވަކި ކަހަލަ މައުލޫމާތުތައް ލިބޭ ގޮތަށް ވެބްސައިޓެއް މެދުވެރިކޮށް އެ ކުންފުންޏެއްގެ އުޅަނދުތައް ވަގުތުން ވަގުތަށް ބެލެހެއްޓޭނެއެވެ. އަދި ޑިރެކްޓަރޭޓް އޮފް ޝިޕިންއަށް ބޭނުންވާ މައުލޫމާތު އެޅޭނެއެވެ. މީގެ ސަބަބުން ކުންފުނިތަކަށް އުޅަނދުތައް ވަގުތުން ވަގުތަށް ބެލެހެއްޓި، ހައިޖެކްޓް ކޮށް ނުވަތަ އެކްސިޑެންޓެއް ނުވަތަ ކާރިސާއެއް ދިމާވިޔަސް ވަގުތުން މަޢުލޫމާތު ބެލޭނެއެވެ. އެގޮތުން މިދިޔަ އޮގަސްޓް މަހު ކ. އަތޮޅު ކަނޑަށް 'ނަވިއޮސް އަމަރިލިސް' އުރުނު  ހާދިސާތައް ފަދަ ހާދިސާތައް ވަގުތުން ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކުގެ ސަމާލުކަމަށް ގެނެވޭނެއެވެ. އިންޑިއާގެ އެލްއާރްއައިޓީ އެންޑީސީ އިން އޮކްޓޫބަރު 2014 ފެށިގެން ސްރީލަންކާއަށް އެލްއާރްއައިޓީގެ ޚިދުމަތްތައް ދަނީ ފޯރުކޮށްދެމުންނެވެ.

މިއަދު ސޮއި ކުރެވުނު އެލްއާރްއައިޓީ އެއްބަސްވުމަކީ ވެސް އިންޑިއާ އާއި ދިވެހިރާއްޖެ ގުޅިގެން ސަލާމަތީ ކަންކަން އަދި އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށް އޮންނަ އަހަންމިއްޔަތު ކަމެވެ.