ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީނުގެ ވެރިކަމުގައި ނަގާފައިވާ ލޯނުތަކާއި ދައުލަތުގެ ނަމުގައި ދީފައިވާ ގެރެންޓީތަކާއި ގުޅޭ ކަންކަމުގެ މައުލޫމާތު ގާނޫނާއި ގަވާއިދުތަކާއި އެއްގޮތަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން މަޖިލީހަށް އަންގާފައިނުވާ މައްސަލަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށައަޅައިފިއެވެ.
ހޯމަ ދުވަހުގެ ޖަލްސާއަށް މި މައްސަލަ ހުށައަޅުއްވާފައިވަނީ މަޖިލީހުގެ ރައީސްގެ މޭޒުން ހުށައަޅާ ކަންކަމުގެ ތެރެއިންނެވެ.
މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ވިދާޅުވީ މިނިސްޓްރީ އޮފް ފިނޭންސުން މަޖިލީހަށް، ފޮނުވާފައިވާ ސިޓީއެއްގައި ބުނެފައިވާ ދައުލަތުގެ ލޯނުތަކާއި ގެރެންޓީތަކާއި ބޮންޑުތަކުގެ އަދަދުތަކާއި އަދި އެހެނިހެން ތަފްސީލުތަކާއި މަޖިލީހުގެ އިދާރާއަށް ކުރީގައި ލިބިފައިހުރި މައުލޫމާތުތަކާއި ފުށު އެރުންތަކެއް ހުރިކަން ފާހަގަކުރެވިފައިވާކަމަށެވެ.
2013 ވަނަ އަހަރާއި 2018 ވަނަ އަހަރާއި ދެމެދު އެކި އެކި ފިނޭންސް މިނިސްޓަރުން ވަނީ މައުލޫމާތު ފޮނުވާފަ. މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިން އަޅުގަނޑު މި ދެންނެވި އެކްސެލް ޝީޓުގައި، ތާވަލުގައި އެއްކޮށްފައި އެވަނީ އެ މައުލޫމާތު، އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފާހަގަވަނީ މިއެއްކުރި މައުލޫމާތާއި މިނިސްޓަރ އޮފް ފިނޭންސް އެންޑް ޓްރެޝަރީން ދައުލަތުގެ ދަރަނީގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރައްވާފައިވާ އަދަދުތަކާއި ތަފްސީލުތަކާއި ފުށުއަރައޭ.ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު
ދައުލަތުގެ މާލިއްޔަތު ގާނޫނުންނާއި ހަރަދަށް ޒިންމާވާ ގާނޫނުގެ ދަށުން ލޯނެއް ނަގާތާ، ނުވަތަ، ގެރެންޓީއެއް ދޭތާ، ނުވަތަ ބޮންޑެއް ވިއްކާތާ، 30 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި މަޖިލީހަށް އެކަމާއި ބެހޭ އެންމެ ފަހުގެ މައުލޫމާތުތައް ފޮނުވަންޖެހެއެވެ.
މިކަމާއި ގުޅިގެން އިތުރަށް ވާހަކަދައްކަވަމުން ރައީސް ނަޝީދު ވިދާޅުވީ މި މައްސަލަ އެތައް ފަހަރެއްގެ މަތިން ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ އިބްރާހިމް އަމީރުގެ ސަމާލުކަމަށް ގެންނެވި ކަމަށެވެ. އަދި މަޖިލީހަށް އެމަނިކުފާނު މި މައްސަލަ ހުށައެޅުއްވީ މި މައްސަލައިގެ މުހިއްމުކަން މިނިސްޓަރަށް ފެނިވަޑައިނުގަންނަވާތީ ކަމަށެވެ.
އަޅުގަނޑު މިކަމާއި ކަންބޮޑުވީމަ، ވަޒީރަށް ވެސް ދަންނަވާނަން، ރައިސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއަށް ވެސް ދަންނަވާނަން. އަޅުގަނޑު ދަންނަވާ ދަންނަވާ، ވަޒީރަށް މިކަމުގެ ބޮޑުކަން ފެނިވަޑައިނުގަންނަވާތީވެ، އަޅުގަނޑު މިގޮތަށް ނިންމައިގެން މިތަނަށް މައްސަލަ މި ހުށައެޅީ. އަޅުގަނޑު ދެކޭގޮތުގައި ދައުލަތުގެ މިންވަރު އަޅުގަނޑުމެންނަށް ސާފުވާން ޖެހޭނެ. އަޅުގަނޑު ދެކޭގޮތުގައި ދައުލަތުން ދީފައިވާ ސޮވެރިން ގެރެންޓީތައް އެ މުއްދަތު ހަމަވުމުގެ ކުރިން ދެ ސިންކުންތައް ވީމަ، ބައި ގަޑިއިރަށް ވީމަ، އެއް ނޫން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެކަމާ އުޅެންޖެހެނީ. އެއޮތް ނިޒާމުގެ ތެރެއިން އެކަން ހިނގަންޖެހޭނޭ.ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު
ރައީސް ނަޝީދު ވިދާޅުވީ މި މައްސަލަ މަޖިލީހަށް ހުށައެޅުއްވީ އެމަނިކުފާނު ހުންނެވި، މަޖިލީހުގެ ރައީސްގެ މަގާމުގެ މައްސޫލިއްޔަތުތަކާއި ޒިންމާތައް ސާފުވެވަޑައިގަންނަވާތީ ކަމަށެވެ. އަދި މި މައްސަލައަކީ ދެ ސަރުކާރުގެ މައްސަލައެއްކަން ފާހަގަކުރައްވާ އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ މިއީ ތިން ފިނޭންސް މިނިސްޓަރުންގެ މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ.
ރައީސް ޔާމީންގެ ސަރުކާރުގައި ދެ ބޭފުޅެއް ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ ކަން ކުރެއްވިއެވެ. އެއީ އަހުމަދު މުނައްވަރުއާއި އަބްދުﷲ ޖިހާދެވެ.
ދައުލަތުގެ މާލިއްޔަތުގެ ޤާނޫނާއި، ދަރަންޏެއް އުފެދުމުން، ސަރުކާރުން ޢަމަލުކުރަންޖެހޭ ގޮތް ދައުލަތުގެ ޚަރަދަށް ޒިންމާވުމުގެ ޤާނޫނާއި، އެ ޤާނޫނުތަކުގައި ދަށުން ހަދާފައިވާ ގަވާއިދުތަކާއި ގާނޫނާއި އުސޫލުތަކުގައި ވަރަށް ސާފުކޮށް ބަޔާންކުރާއިރު އޭގެ ތެރޭގައި، ލޯނެއް ނެގުމަށްފަހު ނުވަތަ ގެރެންޓީއެއް ދިނުމަށްފަހު، އެ ލޯނާއި ގެރެންޓީގެ ކަންކަން ބަލަހައްޓައި މެނޭޖްކުރާނެ މެކޭނިޒަމެއް ބަޔާންކުރެއެވެ.
މަޖިލިހުގެ ރައީސް ހުށައެޅުއްވި މި މައްސަލައިގައި ވަނީ މިގޮތަށް ގާނޫނާއި ގަވާއިދުތަކުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވީ ނަމަވެސް އެއާ އެއްގޮތަށް ކުރީ ސަރުކާރުން ޢަމަލުކޮށްފައިނުވާކަމާއި، މިހާރުގެ މިނިސްޓަރ ވެސް ޢަމަލުކުރައްވަމުން ނުގެންދަވާކަން ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި ހުށައަޅަންޖެހޭ ބައެއް ލިޔެކިއުންތައްވެސް މަޖިލީހާއި ހިއްސާ ކޮށްފައިނުވާކަން ވެސް މި މައްސަލައިގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.
ހުށައަޅާފައިނުވާ ކަމަށް މައްސަލައިގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ މައުލޫމާތުތައް:
- ޗައިނާ މޯލްޑިވްސް ފްރެންޑްޝިޕް ބްރިޖްގެ ޕްރޮޖެކްޓަށް 455,600,000 ޔުއާންގެ ލޯނު ނެގުމަށް އެކްސްޕޯޓް އިމްޕޯޓް، ބެންކް އޮފް ޗައިނާއާއި އެކު 14 ޖުލައި 2016 ގައި ވެފައިވާ ލޯނު އެއްބަސްވުމުގެ މައުލޫމާތު.
- ސަނީ ސައިޑް ބޮންޑަށް 250،000،000 އެމެރިކާ ޑޮލަރު ނެގުމަށް ބޮންޑް ހޯލްޑަރޒްއާއި އެކު 31 މެއި 2017 ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ މައުލޫމާތު.
- ޕްރޮޖެކްޓް އިސްރާޤަށް، 100،000،000 އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ލޯނު ނެގުމަށް ފަސްޓް އަބޫދާބީ ބޭންކާއެކު 24 އޭޕްރިލް 2018ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ މައުލޫމާތު.
- އިލެކްޓްރިކް ސިޓީ ސިސްޓަމް އެންޑް އޯޕަން އެކްސެސް ނެޓްވަރކްއިން ހުޅުމާލެ ފޭސް 11 ގެ ޕްރޮޖެކްޓަށް، 5 ސެޕްޓެމްބަރު 2018 ގައި ސޭލާން ޕަބްލިކް ބޭންކަށް ދައުލަތުގެ ނަމުގައި ދޫކޮށްފައިވާ 16،800،000 އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ގެރެންޓީގެ މައުލޫމާތު.
މި މައްސަލަ އަށް ބަހުސްކުރައްވަމުން މަޖިލީހުގެ މާލިއްޔަތު ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރުކަން ކުރައްވާ ކިނބިދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު މުހައްމަދު ނާޝިޒް ވިދާޅުވީ ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ވަނީ މި މައްސަލައިގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ހަތަރު ކަމުގެ މައުލޫމާތު މަޖިލީހާއި ހިއްސާ ކޮށްފައިކަމަށެވެ. އަދި އޭނާ ވިދާޅުވީ މަޖިލީހަށް ލިބެންޖެހޭ ލިޔެ ކިޔުމެއް ލިބެންޖެހޭ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ލިބޭތޯ ކަށަވަރުކުރުމަކީ މަޖިލީހުގެ އިދާރާގެ ޒިންމާއެއް ކަމަށެވެ. އަދި އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ލިބިފައިނުވާނަމަ، ރިޔާސަތާއި ކަމާ ގުޅޭ ކޮމިޓީގެ ސަމާލުކަމަށް ގެނައުމަކީވެސް މަޖިލީހުގެ އިދާރާގެ ޒިންމާއެއް ކަމަށެވެ.
ނާޝިޒް މިހެން ވިދާޅުވުމުން ނަޝީދު ވިދާޅުވީ އެ މައުލޫމާތުތައް މަޖިލީހަށް ލިބިފައިވާނަމަ ދެން ޚާއްސަ ނަޒަރަކުން ބަލަންޖެހެނީ ދެ ސޮވެރިން ގެރެންޓީގެ މައްސަލަ ކަމަށެވެ. އެ ސޮވެރިން ގެރެންޓީތައް ދޫކުރެވިފައިވާކަން މަޖިލީހާއި ހިއްސާ ކޮށްފައިވީނަމަވެސް މިހާރު ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީގެ ދަރަނީގެ ޖުމްލައިގެ އަދަދުތަކުގެ ތެރޭގައި އެ ސޮވެރިން ގެރެންޓީ ނުހިމެނޭ ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވި އެވެ.
މައްސަލައިގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ސޮވެރިން ގެރެންޓީތައް:
- ހުޅުމާލޭގައި 5000 ސޯޝަލް ހައުސިންގ ޔުނިޓް ޢިމާރާތްކުރުމުގެ މަޝްރޫޢު ކުރިއަށް ގެންދިޔުމަށްޓަކައި، 22 އޮގަސްޓް 2016 ގައި އޮޒްޓާރކް ހޯލްޑިންގސްއަށް ދައުލަތުގެ ނަމުގައި ދޫކޮށްފައިވާ 327.8 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ގެރެންޓީ. މި މަޝްރޫޢުއަށް ހިނގާނެކަމަށް ބެލެވޭ ޖުމްލަ ޚަރަދަކީ 252.2 އެމެރިކާ ޑޮލަރު، އަދި ލޯނު އަނބުރާ ދައްކާ ނިމެނޭކަމަށް ބެލެވެނީ 2031 ވަނަ އަހަރު)
- ހުޅުމާލެ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި 1000 ސޯޝަލް ހައުސިންގ ޔުނިޓް ޢިމާރާތްކުރުމުގެ މަޝްރޫޢު ކުރިއަށް ގެންދިޔުމަށްޓަކައި، 29 ނޮވްމްބަރު 2016 ގައި ވީ ވިތް ނޭޗަރ ލަންކާ އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑްއަށް ދައުލަތުގެ ނަމުގައި ދޫކޮށްފައިވާ 65.2 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ގެރެންޓީ (މި މަޝްރޫޢުއަށް ހިނގާނެކަމަށް ބެލެވޭ ޖުމްލަ ޚަރަދަކީ 52 އެމެރިކާ ޑޮލަރު، އަދި ލޯނު އަނބުރާ ދައްކާ ނިމެނޭކަމަށް ބެލެވެނީ 2026 ވަނަ އަހަރު)
މި މައްސަލަ މުޅި މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީގައިވެސް ވަނީ ދިރާސާކޮށްފައެވެ.
މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން އެ މައުލޫމާތު އެރުވިކަމަށް ނާޝިޒް ވިދާޅުވި ނަމަވެސް މުޅި މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީގެ ބައްދަލުވުމުގައި ވާހަކަދައްކަވަމުން އަމީން އާއްމު ފާތިމަތި ނިއުޝާ ވިދާޅުވެފަައިވަނީ އެ މައުލޫމާތުތައް/ ސިޓީތައް ލިބިފައިވާކަމަކަށް ރެކޯޑުތަކުން ނުދައްކާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން 14 ޖުލައި 2016 ން ފެށިގެން 2019 ވަނަ އަަހަރުގެ އެއްވެސް ލިޔެކިއުމަކުން މަޖިލީހުގެ އިދާރާއަށް އެފަދަ ސިޓީއެއް ލިބިފައިވާކަމަކަށް ނުދައްކާ ކަމަށެވެ.
އަމީން އާއްމު މިހެން ވިދާޅުވުމާއި ގުޅިގެން މާލިއްޔަތު ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރަށް މެމްބަރުންގެ ފާޑުކިއުންތައް އަމާޒުވެގެން ދިޔައެވެ. އެގޮތުން ނާޝިޒް ވިދާޅުވީ އެ މައުލޫމާތު ހުރިކަން ޔަގީންކަމާއި އެކު ވިދާޅުވަމުން ގެންދަވަނީ ކޮމިޓީގެ ސެކެޓޭރިއެޓުން މައުލޫމާތު ދެއްވުމާއި ގުޅިގެން ކަމަށެވެ.
