އަޖައިބުވެ ބަސް ހުސްވެ، ހައިރާންވެއްޖެ އެވެ. ލިބޭ އާމްދަނީއެއްގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައި އޮންނަ ޓެކުހެއް ނުނަގަން ސަރުކާރަށް ބަޔަކު ގޮވާލާތީއެވެ. ދައުލަތަށް އިންތިހާއަށް ފައިސާގެ ބޭނުން ޖެހިފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައި، އެ ފައިސާ ހުރި ފަރާތްތަކަކުން އެ ފައިސާ ދޭން ނުޖެހޭނެ ކަމަށް ބަޔަކު ވަކާލާތު ކުރާތީއެވެ. ދައްކަން މިއުޅެނީ އިންކަމް ޓެކުހުގެ ވާހަކައެވެ.
އިންކަމް ޓެކްސް ނެގުން މި ވަގުތަށް މަޑުޖައްސާލުމަށް ބައެއް ނުފޫޒުގަދަ ވިޔަފާރިވެރިން ސަރުކާރަށް ޕްރެޝަރުކުރަމުން އަންނަ ކަމުގެ އަޑުތަކެއްވެސް ވަނީ ފެތުރިފައެވެ. ނަމަވެސް، މައްސަލައަކަށް ވަނީ އެ މަހުޖަނުން އެކަމަށް ގޮވާލާތީއެއް ނޫނެވެ. އެވެރިންނަށް އަބަދުވެސް މުހިއްމު ވާނީ އެވެރިންގެ މަސްލަހަތެވެ. މައްސަލައަކީ، ރައްޔިތުން ތަމްސީލުކުރާ ބަޔަކު މިކަމަށް ވަކާލާތުކުރާތީއެވެ.
ހޯމަ ދުވަހު ވެބް ކޮންފަރެންސް މެދުވެރިކޮށް ބޭއްވި ޖަލްސާގައި، މިފަދަ އެއް މެމްބަރަކު ވަނީ ހަރުއަޑުން މިކަމަށް ގޮވާލާފައެވެ. އެ މެމްބަރަކީ މާވަށު ދާއިރާގެ އިއްޒައްތެރި މެމްބަރު އަދި ރައީސް ޔާމީން ސަރުކާރުގެ އިކޮނޮމިކް މިނިސްޓަރުކަން ކުރެއްވި، މުހައްމަދު ސައީދެވެ. މިއީ އިންކަމް ޓެކްސް ނަގަން އެންމެ ރަނގަޅު ވަގުތު ނޫންކަމަށް ވިދާޅުވެ، ޓެކްސް ނެގުން ފަސްކުރަން ގޮވާލެއްވިއެވެ.
ދަންނަވަންތޯއެވެ. އާމްދަނީން ލިބޭ ޓެކުހަކީ އެ މީހަކަށް ލިބޭ އާމްދަނީއަކުން ނެގޭ ޓެކުހެކެވެ. އާމްދަނީ ނުލިބޭނަމަ، އެ ޓެކުހެއް ދައްކާކަށް ނުޖެހެއެވެ. ދައްކަން ޖެހެނީ އާމްދަނީ ލިބޭނަމައެވެ. އިގްތިސާދަށް މިވަރުގެ ހީނަކުރަމެއް އައިސްފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައި ވެސް އެއް ބަޔަކަށް އާމްދަނީ ލިބެ، އިންކަމް ޓެކްސް ނަގަން ކަނޑައަޅާފައިވާ ބްރެކެޓެއްގެ ތެރެއަށް ފެތޭނަމަ، ލަސްނުކޮށް ޓެކްސް ނަގަންވީއެވެ.
މިހެން ދަންނަވަން ޖެހޭ ސަބަބުތައް ބަައިވަރެވެ. މިއަދު ވެސް ކެނޑިނޭޅި އިވެމުންދާ ޝަކުވާއަކީ ވިޔަފާރިވެރިން އެވެރިންގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކޮށް، ނިކަމެތި މުވައްޒަފު ގެއަށް ފޮނުވާލާ ވާހަކައެވެ. މުސާރައާއި އިނާޔަތްތައް ކަނޑާލުމަށްފަހު، ގޭގައި މަޑުކުރަން ބުނާ ވާހަކައެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ވެސް ބެލީ، އެ ބަޔެއްގެ ވިޔަފާރި ހިންގުމުގައި އެންމެ އިސް ދައުރެއް އަދާކުރި މުވައްޒަފު މީހާގެ ކުރިން އަމިއްލަ މީހާ ސަލާމަތްވޭތޯއެވެ.
އަނެއްކާ، މި ބުނާ ވިޔަފާރިވެރިން މިވީހާ ދުވަހު ވިޔަފާރިކޮށްގެން އަތުގައި ފައިސާއެއް ނެތޭ ބުނުމުން ގަބޫލުކުރާނީ ވަކި ކާކުތޯއެވެ. ތެދެއްމެ، ރީ އިންވެސްޓް ވެސް ކުރާނެއެވެ. އައު ވިޔަފާރިތައް ވެސް ފަށާނެއެވެ. ނަމަވެސް، ބޮޑެތި މާސިންގާ މަހުޖަހުންނާއި މުއްސަނދި ވިޔަފާރިވެރިން، އަންނަ ކޮންމެ ލޮޅުމަކާއި ގުޅިގެން ފުރަތަމަ ވެސް މުވައްޒަފު ވަކިކުރަން އުޅުން ބަލައެއް ނުގަނެވޭނެއެވެ. ގުރުބާން ކުރާ ކަންބަޅީގެ އިއްޒަތް ތިޔަދިނީ ތި އާމްދަނީ ހޯދާ ވިޔަފާރި، ވިޔަފާރިއަކަށް ހަދައިދިން އާދައިގެ ނިކަމެތި މީހާއެވެ.
އަނެއްކޮޅުން އަތުގައި މިވީހާ ދުވަހު ވިޔަފާރި ކޮށްގެން އެއްވެސް ފައިސާއެއް ނެތޭ ބުނާ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ހަމާ ސާބަހެވެ. ދުވަހު މުސާރައަށް ރެއާ ދުވާލު މަސައްކަތްކޮށްގެން އުޅޭ އާދައިގެ މީހާއެކޭ، ޒަމާންތަކެއް ވަންދެން ވިޔަފާރި ކުރި މީހާއެކޭ އެއްވެސް ތަފާތެއް ނެތެއް ނޫންތޯއެވެ.
ގައުމުގެ ހަތަރު ބިތުގައި، ރިސޯޓާއި، ފިހާރައާއި، ބިމާ، ގެދޮރާ ހުރެ، އެތައް ތަނަކުން ކުއްޔާއި ވިޔަފާރި ފައިދާގެ ގޮތުގައި އާމްދަނީ ލިބިމެ ޓެކްސް ނުދައްކާންވީ ސަބަބެއް ނެތެވެ. ސިންގަޕޫރާއި، މެލޭޝިއާ، ލަންކާ އަދި ލަންޑަނުގައި ރިއަލް އެސްޓޭޓް އިންވެސްޓްމަންޓްސް ހުރެމެ ޓެކްސް ނުދައްކާންވީ ސަބަބެއް ނެތެވެ. ތިޔަ ވާހަކަތައް އުޑެއް ބުޑެއް ނޭނގޭ ބަޔަކު ގަބޫލުކުރިޔަސް، ވިސްނާ ފިކުރުކުރާ ބަޔަކު ގަބޫލެއް ނުކުރާނެއެވެ.
އިންކަމް ޓެކްސް ނެގުމާ ދެކޮޅަށް މިއަދު ތިޔަ ދައްކާ ވާހަކަތަކަކީ، މި ރާއްޖޭގައި މުދަލާއި ހިދުމަތުގެ އަގުން ޓެކްސް ނަގަން ފެށިއިރުވެސް ބަޔަކު ދެއްކި ވާހަކައެކެވެ. ވިޔަފާރިތައް ބަގުރޫޓުވެ ގައުމު އިގްތިސާދީ އަނދަވަޅަކަށް ވެއްޓޭނެ ވާހަކައެވެ. މިއީ އެކަމަށް އެންމެ ރަނގަޅު ވަގުތު ނޫންކަމަށް ދެއްކި ވާހަކައެވެ. ވިޔަފާރިވެރިން ގައުމުގައި ވިޔަފާރިކުރުން ހުއްޓާލާ އެހެން ގޮތެއް ހޯދާނެ ވާހަކައެވެ. ވީކިހިނެއް ހެއްޔެވެ.
ވިޔަފާރިތަކުގެ އާމްދަނީ ދިޔައީ މައްޗަށެވެ. ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ ދިޔައީ މައްޗަށެވެ. ފޮރިން އިންވެސްޓްމަންޓްތައް އިތުރުވިއެވެ. ގައުމީ އުފެއްދުންތެރިކަން އަހަރުން އަހަރަށް ވީ އިތުރެވެ. އެއްވެސް ބަޔަކު ވިޔަފާރިކުރުން ހުއްޓައެއް ނުލައެވެ. ވިއްޔާވީ އިތުރެވެ.
ސިޔާސީ ފަގުޑި އަޅައިގެން ތިބެ، ރައްޔިތުންގެ ހާދިމުންނޭ ކިޔައިގެން ތިޔަ ދިފާއުކުރައްވަނީ ވިޔަފާރިވެރިންނެވެ. ދޭން އޮތް ނަސޭހަތަކީ ވެސް، ކުރާން އޮތް އިލްތިމާސަކީ ވެސް، އެއީ ގައުމުގައި މަދު ބައެކެވެ. އެކަމާ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ވިސްނަވާލައްވާށެވެ. ކޮންމެހެން މަހުޖަނު މީހާގެ އުނގުން ޖާގައެއް ލިބޭތޯ، ރައްޔިތުންނަށް މާ ހެޔޮއެދޭ މީހަކަށް ވެގެން ވާހަކަތަކެއް ދައްކާނެ ކަމެއް ނެތެވެ.