އަންހެނުންނަށް ދިމާވާ 'އެންޑޮމެޓްރިއޯސިސް' އަދި 'ޕީސީއޯއެސް' ފަދަ ޞިއްޙީ މައްސަލަތަކަށް ޚާއްޞަ ފަރުވާ އާއި ބޭސްތައް، ކޮންމެ ޑައިގްނޯސިސްއެއްގެ ދަށުންވެސް އާސަންދަ ސްކީމްއިން ލިބޭނެ އިންތިޒާމް ހަމަޖެއްސުމަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ނިންމެވިއެވެ.

މިއީ ރައީސްގެ ހަފްތާ 14 ގެ ވައުދުފޮތުގައިވެސް ހިމަނާފައިވާ ކަމެކެވެ.

ރައީސްގެ ވައުދު ފޮތުގައި ލިޔެފައިވަނީ " އެންޑޮމެޓްރިއޯސިސް އަދި ޕީސީއޯއެސް ފަދަ އަންހެނުންނަށް ދިމާވާ ސިއްޙީ މައްސަލަތަކަށް ޚާއްސަ ފަރުވާ އާސަންދަ މެދުވެރިކޮށް ލިބޭނެ އިންތިޒާމު ހަމަޖައްސައިދެއްވާނެ" ކަމަށެވެ.

އެހެންނަމަވެސް ވެރިކަމަށް 8 މަސް ވެގެންދާއިރު، އެކަމަށް އަލިމަގެއް ނުފެންނަކަމަށް ބުނެ ގިނަ ބަޔަކު ދަނީ އެކަމުގެ ކަންބޮޑުވުން ފާޅު ކުރަމުންނެވެ.

އެކަން ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ ފަރާތްތަކުން ރާއްޖެއެމްވީއާ ވާހަކަ ދައްކަމުން ބުނީ، އެންޑޯމެޓްރީ ސަރަޖަރީއަށް އެކަނިވެސް 14،000 ޑޮލަރު އަރާ ކަމަށާއި، ގިނަ މީހުން ސަރޖަރީ ހަދަން ޖެހެނީވެސް އިންޑިއާގެ މުމްބާއީ ނޫނީ މިސްރަށް ގޮސްގެން ކަމަށެވެ. އެއީވެސް އިތުރު އެތައް ޚަރަދެއް ހިނގާކަމަކަށްވާއިރު، އެންސްޕާއިން ލިބޭ 5000 ޑޮލަރަކީ އެކަމަށް އެކަށީގެންވާ އަދަދެއް ނޫންކަމަށް އެ ފަރާތްތަކުން ބުނެއެވެ.

ރާއްޖެއެމްވީއަށް މައުލޫމާތު ދިން ފަރާތްތަކުން ބުނީ، މިވަގުތު އެންޑޯމެޓްރިއޮސިސްއަށް އާސަންދަ ހަމަޖެހިފައިވީނަމަވެސް، އާސަންދަ ލިބޭ އެއްވެސް ހޮސްޕިޓަލެއްގައި މިބަލީގެ ސްޕެޝަލިސްޓެއް ނުވަތަ މި ބަލި ރަނގަޅަށް އެނގޭ ޑޮކްޓަރުން ނުތިބޭ ކަމަށެވެ.

ގިނަ ފަހަރަށް ރާއްޖެއިން ނުވަތަ ރާއްޖެއިން ބޭރުން ހަދާ އެމްއާރްއައި އިން މި ބަލި ދެނެނުގަނެވިދާއިރު، އެކަން ގިނަ ފަހަރު ދިމާވާ ސަބަބަކީ ސްކޭން ނުވަތަ އެމްއާރްއައި ހަދާ އަދި އެ ރީޑްކުރާ ރޭޑިއޮލޮޖިސްޓަށް މި ބައްޔާ ބެހޭ އެކަށީގެންވާ މައުލޫމާތު ލިބިފައި ނެތުންކަމަށް އެ ފަރާތްތަކުން ބުނެއެވެ.

ބައެއް މީހުން ބުނި ގޮތުގައި ތަކުރާރުކޮށް ޑޮކްޓަރަށް ދައްކައިގެންވެސް އެމީހުންގެ ބަލި ދެނެނުގަނެވި 7 އަހަރުވެސް ވެގެން ގޮސްފައި އެބަހުއްޓެވެ.

ކަންއެހެން ދިމާވުމުން ގިނަ ފަހަރު ރިޕޯޓު ބެލުމަށްފަހު ޑޮކްޓަރުންވެސް އެންޑޯމެޓްރީ ބަލި މީހުންނަށް އިރުޝާދު ދެނީ ހޯމޯން ބޭސްތައް ދިގު މުއްދަތަށް ބޭނުން ކުރުމަށެވެ. ނޫނީ ރަހިމު އަދި "އޯވަރީ" ނެގުމަށެވެ. އެ ޙާލަތްތަކުގައި ބައެއް ކަހަލަ ތަދުތަކަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ލުޔެއް ލިބުނު ނަމަވެސް މިއިން އެއްވެސް ކަމަކުން އެންޑޯމެޓްރިއޮސިސް ރަނގަޅު ނުވާ ކަމަށާއި، އެކަމުގެ ވޭންވެސް ކުޑަނުވާކަމަށް އެ ބަލި ތަހައްމަލު ކުރާ ފަރާތްތަކުން ކިޔާދެއެވެ.

އޭގެ ބަދަލުގައި އެކަށީގެންވާ ފަރުވާ ނުލިބި ބަލި އިތުރަށް ފެތުރިގެން ދަނީއެވެ.

އޭގެ އިތުރުން، ޑޮކްޓަރުން އެގޮތަށް އިރުޝާދު ދިނުމުން އަސްލު ހަގީގީ ބައްޔަށް ފަރުވާ ހޯދުމަށް ބަލި މީހާއާއި، ބަލި މީހާގެ އާއިލާއަށްވެސް ގޮންޖެހުންތައް ކުރިމަތިވެއެވެ.

މި ބައްޔަކީ އާންމުންގެ ތެރޭގައި ހޭލުންތެރިކަން ވަރަށް ކުޑަ ބައްޔެއްކަންވެސް އެ ފަރާތްތަކުން ފާހަގަކުރެއެވެ.

އޭގެ އިތުރުން، އަސްލު ހަގީގީ ބަލި ދެނެނުގަނެވި، ރަހިމު ނަގަން ޖެހިފައިވާ މީހުންވެސް މަދެއް ނޫނެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން އާއިލީ އެތައް މައްސަލަތަކާވެސް ކުރިމަތިލާން ޖެހޭ ފަހަރު އާދެއެވެ. މިފަދަ މައްސަލަތަކާހެދި ބައެއް އާއިލާތައް ރޫޅިފައިވެސް އެބަހުރި ކަމަށާއި، ބަލި މީހާއަށް އިތުރު ނަފްސާނީ މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވެފައިވާކަމަށްވެސް ރާއްޖެއެމްވީއާ ވާހަކަ ދެއްކި ފަރާތްތަކުން ކިޔާދިނެވެ.

މި ބައްޔަކީ މުޅި ހަށިގަނޑަށް ފެތުރޭ ބައްޔެކެވެ. އެގޮތުން ބަލީގެ އަސަރު ކިޑްނީއަށް ކޮށްފިނަމަ، ކިޑްނީ ފެއިލްވުމާއި، ގޮހޮރަށް ބަލީގެ އަސަރު ކޮށްފިނަމަ ގޮހޮރުން ބައެއް ބުރިކޮށްލަން ޖެހުމާއި، ތަފާތު އެކި އިންފެކްޝަންތައް ކުރިމަތިވުމާއި، ފުއްޕާމެއަށް އަސަރުކޮށްފިނަމަ މީހާގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވުން ފަދަ އެތައް ޙާލަތެއް ދިމާވާކަމަށް މި ބަލި ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ ފަރާތްތަކުން ކިޔާދިނެވެ.

މިކަންކަން ރާއްޖެއިން ގިނަ ފަހަރު ދެނެނުގަނެވިދާއިރު، ބޭރުން ފަރުވާ ހޯދުމަށްވެސް އެތައް ޚަރަދެއް ދެއެވެ. އެހެންކަމުން މިއީ ހަރުދަނާ ނިޒާމެއްގެ ތެރެއިން އާސަންދަ ލިބެންޖެހޭ އަދި ރައީސްގެވެސް ވައުދުފުޅުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެކެވެ.

މި ބަލީގެ ފަރުވާއަކަށް "އެގްޒިޝަން" ސަރަޖަރީ ހެދުމަށް އެންސްޕާއިން ޑޮކްޓަރުންގެ ލިއުން ހުށަހަޅައިގެން މާލީ އެހީގެ ގޮތުގައި 4500 އާއި 5100 ޑޮލަރުގެ އަދަދެއް ލިބެއެވެ. ނަމަވެސް ސަރޖަރީ ހެދުމަށާއި، ބޭރުގައި ހުރުމުގެ އެހެން ހުރިހާ ޚަރަދެއް އަދި ބާކީ އޮވެއެވެ. އެންސްޕާއިން ދޭ ފައިސާއިން ސަރޖަރީގެ ޚަރަދުވެސް ކަނޑާ  ނުލެވެއެވެ.

ވަކިން ޚާއްސަކޮށް ރަށެއްގައި ދިރިއުޅޭ ފަރާތެއްނަމަ، އިރުއިރުކޮޅާ ހަދަންޖެހޭ ޓެސްޓުތައް ހެދުން ފަދަ ކަންކަމަށް މާލެ އައިސް އެކަނިވެސް އެތައް ޚަރަދެއް ދެއެވެ. އެހެންކަމުން މިއީ މާލީ ގޮތުން ބޮޑު ބުރައަކަށް ވެގެންދެއެވެ.

ނުވިތާކަށް އެންސްޕާއިން ދޭ 5000 ޑޮލަރަށްވާ ފައިސާއަށް ޑޮލަރު ގަންނަންވެސް ޖެހެނީ ބޮޑު އަގުގައެވެ. ބޭންކުތަކުން ބޭންކު ރޭޓުގައި ޑޮލަރު ވިއްކަނީ ހަމައެކަނި އާސަންދައިގެ ދަށުންދާ ބަލި މީހުންނަށްކަމަށް އެ ފަރާތްތަކުން ބުނެއެވެ.

މި ބަލީގެ ވޭނުގައި އުޅެމުންދާ ފަރާތްތަކުން ބުނީ، މިއީ ސީރިއަސް ބައްޔެއްގެ ގޮތުގައި ގިނަ މީހުން ނުދެކޭތީ އެކަމާ ހިތާމަކުރާ ކަމަށެވެ.