ކ. މާލެ
|
6 ފެބްރުއަރީ 2024 | އަންގާރަ 12:06
ދިރާސާ ޓީމުން ބުނާ ގޮތުގައި އަލްގީވޭވްގެ ސަބަބުން، ބަޔޯމާސް އުފެއްދޭ މިންވަރު 30 ޕަސެންޓް އިތުރުވޭ، އަދި 27 ޕަސެންޓް ޚަރަދު ކުޑަވޭ
އަލްގީ ދަނޑުން
މަގުމަތީގެ އަޑުފަށްގަނޑު ގަދަވާތީ އުނދަގޫވޭތަ؟ އަލްގީ 'ދަނޑުން' ފިލާވަޅު ލިބިގަންނަމާ؟
އަލްގީވޭވްއިން ޢަމާޒު ހިފާފައި ވަނީ، ވެށި ސާފު ކުރުމާއެކު، ދެމެހެއްޓެނިވި ހަކަތަ ނުވަތަ ތެލުގެ މަސްދަރެއް ތަރައްޤީ ކުރުމަށް
ދިރާސާ ޓީމުން ބުނާ ގޮތުގައި އަލްގީވޭވްގެ ޚާއްޞަ ނިޒާމު ފަރުމާ ކޮށްފައި ވަނީ، ވައިޑް-ބޭންޑް ނޮއިސް، ވަކި ފްރީކުއަންސީތަކަކަށް ބަދަލުކޮށް، މައިކްރޯއަލްގީ ހެދިގަތުމަށް ހިތްވަރު ދެނިވި މާޙައުލެއް އުފެދޭނެ

އަބަދުވެސް ވަގުތު ކުޑަތަންވެގެން އުޅެން ޖެހިފައި އޮތް އަދުގެ ދުނިޔޭގައި، އެމީހަކަށް ހޯދުނު ގޮތަކަށް ލުއި ފަސޭހާ މަގުތައް ހޯދައެވެ. ނަމަވެސް އެ ހޯދާ ބައެއް މަގުތަކަކީ ދެމެހެއްޓެނިވި ދިރިއުޅުމަކަށް އެންމެ އެކަށޭނަ މަގަކަށް ނުވަތަ ގޮތަކަށް އޮންނަނީ ނުވެފައެވެ. އެ ބަދަލަކަށް އިންސާނުން ހޭނިފައި އޮތް ބަދަލަކީ ދަތުރުފަތުރުގެ ނިޒާމަށް އައިސްފައި ވާ ލުއިފަސޭހަ ކަމެވެ. އެއްތަނުން އަނެއް ތަނަށް ދިއުމަށް ހޭދަ ކުރަން ޖެހޭ ވަގުތު އެތައް ގުނައެއް ކުޑަކޮށް، ހަށިގަނޑަށް ކުރާ ޖިސްމާނީ ބާރަށް ލުއި ލިއްބައިދިން އެކައްޗަކީ، އިންޖީނު އެޅި އުޅަނދުތަކެވެ.

ކިތަންމެ ބޮޑު ލުޔެއް ލިބުނު ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، އެއްގަމު އުޅަނދުތަކުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިލާން ޖެހޭ ގެއްލުންތައް ވަކި މަދެއް ނޫނެވެ. ކުޑައެއްވެސް ނޫނެވެ. މަގުމަތީގެ އެކްސިޑެންޓްތަކާއި، ޖައްވުގެ ތެރެއަށް އަރައިގެންދާ ވިހަ ގޭސްތަކާއި، މެއިންޓަނަންސްއަށް ހިނގާ ޚަރަދުތަކުގެ ވާހަކަދައްކާ ކޮޅުންލާކަށް ނެތެވެ. ނުވިތާކަށް، އުޅަނދުތަކުން ގޮވާ އަޑުފަށްގަނޑުގެ ވާހަކަ ކޮބައި ހެއްޔެވެ؟ މުޅި ވެށީގެ ހިމޭންކަން ނަގާލައި، ތަޣައްޔަރު ކޮށްފިއޭ ދެންނެވުމަކުން ގޯހެއް ނެތެވެ. އުޅަނދުތަކުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވާ އަޑުގެ ތަޣައްޔަރު ކަމަށް ދެމެހެއްޓެނިވި ޙައްލެއް ހޯދަން އަތުކުރި އޮޅާލި އެއް މަޝްރޫޢަކީ އިނގިރޭސިވިލާތުގެ 'އަލްގީވޭވް'އެވެ.

އަލްގީވޭވްއިން ޢަމާޒު ހިފާފައި ވަނީ، ވެށި ސާފު ކުރުމާއެކު، ދެމެހެއްޓެނިވި ހަކަތަ ނުވަތަ ތެލުގެ މަސްދަރެއް ތަރައްޤީ ކުރުމަށެވެ. މަޝްރޫޢު ކުރިއަށް ދަނީ ލަންޑަންގައެވެ. އެއީ އުޅަނދުތަކުގެ އަޑުފަށްގަނޑުން ތަޣައްޔަރުވެފައި އޮތް ސިޓީތަކުގެ ތެރެއިންވެސް އަރާ އޮތް ސިޓީއެކެވެ. 

އަލްގީވޭވްއިން ތައްޔާރު ކޮށްފައި ވާ އިންޤިބާލީ ނިޒާމު ފަރުމާ ކޮށްފައި ވަނީ، އުޅަނދުތަކުން ބޭރުވާ އަޑުފަށްގަނޑުގެ އެހީގައި މައިކްރޯ-އަލްގީ އުފެއްދޭ މިންވަރު އިތުރު ކުރުމަށެވެ. އެގޮތުން އުފެދޭ މައިކްރޯ-އަލްގީއަކީ، ބަޔޯފިއުލްތައްވެސް އޭގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެކި ކަހަލަ ބަޔޯކެމިކަލްތައް އުފައްދަން ބޭނުން ކުރެވޭނެ އެއްޗެކެވެ. ދިރާސާ ޓީމުން ބުނާ ގޮތުގައި އަލްގީވޭވްގެ ޚާއްޞަ ނިޒާމު ފަރުމާ ކޮށްފައި ވަނީ، ވައިޑް-ބޭންޑް ނޮއިސް، ވަކި ފްރީކުއަންސީތަކަކަށް ބަދަލުކޮށް، މައިކްރޯއަލްގީ ހެދިގަތުމަށް ހިތްވަރު ދެނިވި މާޙައުލެއް އުފެދޭނެ ގޮތަކަށެވެ. ވައިޑް-ބޭންޑް ނޮއިސްއަކީ، އަޑު ފޯރާ ހިސާބުގެ ބޮޑު ސަރަޙައްދަތަކަށް ހަކަތަ ފެތުރޭ އަޑުތަކެވެ. މައިކްރޯއަލްގޭ ނުވަތަ މައިކްރޯފައިޓްސް އަކީ އިންސާނާގެ ހަމަ ލޮލަށް ނުފެންނަ މައިކްރޯސްކޯޕިކް އަލްގޭ އެވެ. އެއީ އާންމުކޮށް ސާފު ފެނާއި ކަނޑުގެ ނިޒާމުތަކުގައި ހުންނަ ފައިޓޯޕްލެންކްޓަން ތަކެކެވެ. ފެނާއި، ފެނު ތެރޭގައި އުފެދިފައިވާ އެކި ކަހަލަ މުރަކައާއި ވެލިގަނޑުތަކުގައިވެސް މި ތަކެތި ދިރިއުޅެއެވެ.

ރޯޔަލް ކޮލެޖް އޮފް އަރޓް (އާރްސީއޭ) އާއި ޔުނިވަރސިޓީ ކޮލެޖް ލަންޑަން (ޔޫސީއެލް) ގުޅިގެން ކުރިއަށް ގެންދާ މި މަޝްރޫޢުގެ ޚިޔާލު އައީ، ލަންޑަންގެ ބިމު އަޑިން ދަތުރު ކުރެވޭ ގޮތަށް އަޅާފައިވާ ލަންޑަން އަންޑަގްރައުންޑްއިން ދަތުރު ކުރަމުން ދިޔައިރު އިވުނު އަޑުފަށްގަނޑުގެ ސަބަބުން ކަމަށްވެއެވެ.

އަލްގީވޭވްގެ އިންޤިލާބީ  ނިޒާމު ބަހައްޓާފައި ހުންނަނީ ކާރޫބާރޫ ބޮޑު މަގުތަކުގެ އަރިމައްޗެއްގައެވެ. އެކަތި މައްޗަށް އަނެކަތި ޖެހޭ ގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައި ހުރި މޮޑިއުލްތަކަކީ، އޭގައި، އަޑު ހުއްޓުވާ ހުރަހެކޭވެސް  ބުނެވިދާނެއެވެ. އަދި އެއީ ކުޑަވަރެއްގެ އަލްގީ ދަނޑެކޭވެސް ބުނެވިދާނެއެވެ.

އަލްގީވޭވް އެކުލެވިގެން ވަނީ މައިގަނޑު 3 ބައެއްގެ މައްޗަށެވެ. އެއީ ބައެއް ކަހަލަ އަޑުތަކަށް ބަދަލު ގެނެސްދޭ ރެޒޮނޭޓަރއާއި، އެ ރެޒޮނޭޓަރއަށް އަޑު ސަޕްލައިކޮށްދޭ ޓްވީޓަރ ނުވަތަ ލައުޑް ސްޕީކަރު އަދި އިނގިރޭސި އަކުރުގެ "ޓީ" ގެ ބައްޓަމަށް އޮންނަ ކަނެކްޓަރެކެވެ.

އަލްގީވޭވްއަކީ މަގުމަތިން އިވޭ އަޑުފަށްގަނޑު ދަމައިގަންނަ ނިޒާމެއް އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. ވައިގެ ތެރޭގައި ދައުރުވަމުންދާ ކާބަންޑައިއޮކްސައިޑްއާއި، ހަމަލޮލަށް ނުފެންނަ ކުދިކުދި ކުނޑިތަކާއި، އިރުގެ އަވިވެސް އޭގެ ތެރެއަށް ދަމާލައެވެ. އެއާއެކު، އަލްގީ ޢާލާވެ، އުފެދިގެން ދިއުމަށް ހިތްގައިމު މާޙައުލެއް ތަނަވަސް ކުރެވެއެވެ.

އަލްގީވޭވްގެ ތެރެއަށް ދަމާލާ ކާބަންޑައިއޮކްސައިޑް ފިލްޓަރކޮށް، އޮކްސިޖަންއަށް ބަދަލުކުރެއެވެ. އަދި އެ ސަރަޙައްދުގެ ވައި ސާފު ކުރަން އެހީވެދެއެވެ.

ދިރާސާ ޓީމުން ބުނާ ގޮތުގައި އަލްގީވޭވްގެ ސަބަބުން، ބަޔޯމާސް އުފެއްދޭ މިންވަރު 30 ޕަސެންޓް އިތުރުވެއެވެ. އަދި 27 ޕަސެންޓް ޚަރަދު ކުޑަވެއެވެ. އެއީ އެންމެ އިހުގެ އަލްގީ ދަނޑުތަކާ އަޅާ ބަލާނަމައެވެ. މިކަމަކީ ބަޔޯފިއުލްސްއާއި، ބަޔޯފާމަސޫޓިކަލްސް އަދި ކާބޯތަކެތި އުފެއްދުމުގެ ސިނާޢަތަށް މުހިންމު ކަމަކަށް ވާނެއެވެ.

މިދިޔަ ޑިސެމްބަރު މަހު ދުބާއީ ގައި ކުރިއަށް ގެންދިޔަ އދގެ ތިމާވެއްޓާ ބެހޭ އެންމެ ވަރުގަދަ ޖަލްސާ ނުވަތަ ކޮޕް-28ގެ  "ޕްރޯޓޯޓައިޕްސް ފޮރ ހިއުމެނިޓީ" މައުރަޒުގައި، އަލްގީވޭވް ވަނީ، ޢާންމުކޮށް ދައްކާލާފައެވެ.

- ކޮމެންޓް