2026 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކޮށް ދައުލަތުން ހުށަހެޅި ބަޖެޓަކީ ސަރުކާރުގެ ނާޗަރަންގީއަށް ރައްޔިތުންގެ ފައިސާ އިން 64 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހޭދަކުރަން ހުށަހެޅި ބަޖެޓެއް ކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ހަނިމާދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު އަބްދުލްޣަފޫރު މޫސާ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.

ހޯމަ ދުވަހުގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި 2026 ވަނަ އަހަރަށް ލަފާކުރާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުގެ ބަހުސް ވަނީ ކުރިއަށް ގެންގޮސްފަ އެވެ. ބަޖެޓު ބަހުސްގައި ވާހަކަދައްކަވަމުން ޣަފޫރު ވިދާޅުވީ ރައްޔިތުންގެ ހާލަތު ރަނގަޅުވާ މަންޒަރު ނުފެންނަ ކަމަށެވެ.

މި ސަރުކާރުން ކޮންމެ ކަމެއް ވެސް ކުރަނީ އޮޅުވާލުމެއްގެ ތެރެއިން ކަމަށާ އެގޮތުން އައިނު ހަދައިދޭން 2000 ރުފިޔާ ދިނީ ވެސް އޮޅުވާލުމެއްގެ ތެރެއިން ކަމަށް މެންބަރު ވިދާޅުވި އެވެ. އެގޮތުން ދޭ ފައިސާގެ އަދަދު އިތުރު ކުރިއިރު އާސަންދައިން އައިނު ހެދެނީ ކޮންމެ ދެ އަހަރުން އެއް އަހަރު ކަމަށާ ކުރިން 1000 ރުފިޔާ ދިން އިރު ކޮންމެ އަހަރަކު އެއް ފަހަރު އައިނު ހެއްދުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނަ ކަމަށް ޣަފޫރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭގެ އިތުރުން ސިވިލް ސަރވިސް މުވައްޒަފުންގެ މުސާރަ ބޮޑު ކޮށްދިން އިރު ދެބައިކުޅަ އެއްބައި މުވައްޒަފުންގެ މުސާރަ ވީ ކުޑަ ކަމަށް ވެސް ޣަފޫރު ވިދާޅުވި އެވެ. މެންބަރު ވިދާޅުވީ މި ސަރުކާރުން ކަންކަން ކޮށްދެނީ ކަރުދާހުން ކަމަށެވެ.

މެންބަރު ވިދާޅުވީ މި ބަޖެޓަކީ ކަނޑައެޅިގެން ގާނޫނާ ގަވާއިދާ ޚިލާފަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ބަޖެޓެއް ކަމަށެވެ. އަދި މިއީ އެއްވެސް ކަމެއް ސާފުވާން ނެތް ބަޖެޓެއް ކަމަށް ވެސް މެންބަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އިތުރަށް ވާހަކަދައްކަވަމުން ޣަފޫރު ވިދާޅުވީ މި ސަރުކާރު ވެރިކަމާ ހަވާލުވިއިރު ދައުލަތުގެ ދަރަނި ހުރީ 115 ބިލިއަން ރުފިޔާގައި ކަމަށެވެ. އަދި 2026 ވަނަ އަހަރު ނިމޭއިރު ދައުލަތުގެ ދަރަނި 158 ބިލިއަނަށް އަރައިގެން ދާނެ ކަމަށް ބަޖެޓު ފޮތުގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާއިރު އޭގެ މާނައަކީ މުޅި ދައުލަތުގެ ދަރަނީގެ 27 އިންސައްތަ އަކީ މި ސަރުކާރުގެ ތިން އަހަރުން އުފައްދާ ދަރަނި ކަމަށް ވެސް ޣަފޫރު ވިދާޅުވި އެވެ.

މިއީ ދެކޮޅު ހެދޭނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާ މިއީ ބަޖެޓު ފޮތުން ފެންނަން ހުރި ހަގީގަތް ކަމަށް ވެސް މެންބަރު ވިދާޅުވި އެވެ. މިއަދު ދަރަނި ބޮޑުވެ، އެ ދަރަނި ނުދެއްކޭ ވާހަކަ ދައްކާއިރު ތިން އަހަރުތެރޭ އެއްވެސް ސަރުކާރަކުން ނުނަގާ ވަރަށް މި ސަރުކާރުން ދަރަނި ނަގާފައިވާ ކަމަށް ވެސް މެންބަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

މެންބަރު ވިދާޅުވީ ދަރަނި ވެސް އަނބުރާ ނުދައްކާ މި ސަރުކާރުން އެކަން ވެސް އޮޅުވާލާފައިވާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ޗައިނާ އިން ނަގާފައިވާ ދަރަނިތަކުގެ އިތުރުން އަނެއްކާ ވެސް އިތުރު ލޯނެއް ނަގާފައިވާ ކަމަށް ޣަފޫރު ވިދާޅުވި އެވެ.

މެންބަރު ވިދާޅުވީ އަންނަ އަހަރުގެ އޭޕްރީލް މަހު ދައްކަން ޖެހޭ ފައިސާ ދެއްކުމަށްޓަކައި އިތުރަށް 400 މިލިއަން ޑޮލަރު ނެގުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް މިހާރު ސަރުކާރުން ކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ. އެއީ ދަރަނިން ދަރަނި އުފެއްދުން ކަމަށާ އެއަށް ދަރަނި ދެއްކުން ނުކިޔާނެ ކަމަށް ވެސް ޣަފޫރު ވިދާޅުވި އެވެ.

މިއަދު ގައުމުގެ ހާލަތަކީ މިއީ ކަމަށާއި ރައްޔިތުންގެ ހާލަތު ރަނގަޅުވާ މަންޒަރު ވެސް ނުފެންނަ ކަމަށް މެންބަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރު ވެރިކަމަށް އައި ފަހުން ނެގި ދަރަނި ވަނީ 38.1 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށްވުރެ އިތުރުވެފަ އެވެ. ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީގެ "މީޑިއަމް ޓާމް ޑެޓް ސްޓްރެޓެޖީ 2025 - 2027" އިން އަންދާޒާކޮށްފައި އޮތް ގޮތަށް ބަލާއިރު، 2024 ނިމުނު އިރު ރާއްޖޭގެ ގައުމީ ދަރަނި 123.4 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް އަރާނެ ކަމަށް ލަފާކޮށްފައިވެ އެވެ. 2023 ވަނަ އަހރު ނިމުނު އިރު ގައުމީ ދަރަނީ ހުރީ 110.8 ބިލިއަން ރުފިޔާގަ އެވެ.

ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން 2023 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޫބަރު މަހު ނެރުނު ފިސްކަލް ސްޓްރެޓެޖީ ސްޓޭޓްމަންޓް 2024-2026 ގައި ވަނީ 2024 ވަނަ އަހަރު ނިމޭއިރު ގައުމީ ދަރަނި 129 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް އަރާނެ ކަމަށް ލަފާކޮށްފަ އެވެ. ނަމަވެސް މިހާރުގެ އަންދާޒާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މިއަހަރު ދަރަނީގެ މިންވަރު 123.4 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް އަރާނެ ކަމަށާއި އެއީ ޖީޑީޕީގެ 114.1 އިންސައްތައާ އެއްވަރުވާ މިންވަރެއް ކަމަށް އެއިރު ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ. އަދި ޖުމްލަ ދަރަނީގެ 80.2 ބިލިއަން ރުފިޔާ އަކީ އެތެރޭގެ ދަރަނި ކަމަށާއި 43.2 ބިލިއަން ރުފިޔާ އަކީ ބޭރުގެ ދަރަނި ކަމަށް އެ ރިޕޯޓުގައިވެ އެވެ.

2025 ވަނަ އަހަރުގެ ދެވަނަ ކުއާޓަރގެ ދަރަނީގެ ތަފާސްހިސާބުތަކުން ދައްކާގޮތުގައި މި ޖުމްލަ ދަރަނީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ސީދާ ދައުލަތުން ނަގާފައިވާ 127.8 ބިލިއަން ރުފިޔާ އާއި ދައުލަތުން ގެރެންޓީ ދީފައިވާ 21.1 ބިލިއަން ރުފިޔާ އެވެ.