އިންފޮރމޭޝަން ކޮމިޝަނަރުގެ އޮފީހުގެ ނިންމުންތަކާއިމެދު ފަހު ބަސް ބުނާނީ ހައިކޯޓުން ކަމަށާއި، އެފަދަ މައްސަލަތަކަކީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ގޮތެއް ކަނޑައެޅިދާނެ މައްސަލައެއްކަމުގައި ނުދޭކަމަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރު މަހާޒު އަލީ ޒާހިރު ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
އަމީނީ މަގު ހެދުމަށް ސަރުކާރުން ހިންގި މަޝްރޫއުގެ ތަފްސީލު ހޯދުމަށް އެދުނު މައްސަލައިގެ ބައެއް މައުލޫމާތު ދޭން ހައުސިން މިނިސްޓްރީން ދެކޮޅު ހެދުމުން އެ މިނިސްޓްރީއާ ދެކޮޅަށް އައިކޮމްއިން ކުރި އަމުރަށް ތާއިދުކޮށް ހައިކޯޓުން ނިންމި ނިންމުން އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން އެ މައްސަލައިގެ ހުކުމް އިއްވުމުގެ އަޑުއެހުން ވަނީ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ބާއްވާފައެވެ.
މި އަޑުއެހުމުގައި ފަނޑިޔާރު މަހާޒު އަލީ ޒާހިރުގެ ރައުޔު އިއްވަމުން އޭނާ ވިދާޅުވީ މަޢުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ޙައްޤުގެ ޤާނޫނުގެ 64 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އަށް ރިޢާޔަތް ކުރާއިރު، މި މައްސަލައަކީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ގޮތެއް ކަނޑައެޅިދާނެ މައްސަލައެއްކަމުގައި ނުދެކޭ ކަމަށެވެ. އެއީ އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައި، "މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރު ނިންމާ ނިންމުމަކާމެދު ހިތްހަމަނުޖެހޭނަމަ، އެ ނިންމުމަކާ ގުޅޭގޮތުން ހިތްހަމަނުޖެހޭ ފަރާތަކުން، އެ މައްސަލައެއް ނިންމި ތާރީޚުން ފެށިގެން 30 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ އެ ނިންމުން ނިންމަންޖެހޭ ދުވަހުން ފެށިގެން 30 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެ މައްސަލަ ހައިކޯޓަށް އިލްތިމާސް ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިދެއެވެ." އެ ގޮތަށް ބަޔާންކުރުމަށް ފަހު، (ސ) ގައި "މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރު ނިންމާ ނިންމުމެއްގެ މައްސަލަ ޝަރުޢީ ކޯޓަކުން ބެލޭނީ، މި މާއްދާގެ ދަށުން ކުރާ އިލްތިމާސްގެ މަރުޙަލާގައި އެކަންޏެވެ." މި ފަދައިން ބަޔާން ކޮށްފައިވާ ކަމަށް ފަނޑިޔާރު މަހާޒު ވިދާޅުވިއެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ ޤާނޫނުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތައް ތަރުތީބުކޮށްފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު، އިސްތިއުނާފީ މަރުހަލާގެ ދެ ކޯޓެއް ޤާނޫނުގައި ބަޔާންވެފައިވާ ކަމަށެވެ. އެއީ ހައިކޯޓާއި ސުޕްރީމް ކޯޓު ކަމަށެވެ. އަދި ޤާނޫނުގެ މި މާއްދާއަށް ބަލާއިރު، އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރު ނިންމާ ނިންމުންތައް އިސްތިއުނާފު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައި "ހައިކޯޓަށް އިލްތިމާސް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު" އޮތްކަމުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި މި އަކުރުގައި ހައިކޯޓުގެ ނިންމުން ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރުމާމެދު ވަކި އެއްޗެއް ބަޔާންކޮށްފައި ނުވާ ކަމަށް ފަނޑިޔާރު މަހާޒު ވިދާޅުވިއެވެ.
އަދި މި ހިސާބުން ބަހުސްގެ ބޭނުމަށް ޢާންމު އުސޫލުން ހައިކޯޓުގެ ނިންމުންތައް ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭ އުސޫލުން، މި ފަދަ ނިންމުންތައް ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭނެ ކަމުގައި ބެލިނަމަވެސް އެކަން ހަނިކޮށްފައި އޮތީ މި މާއްދާގެ (ށ) އިން ކަމަށް ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވިއެވެ.
މަޢުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ޙައްޤުގެ ޤާނޫނުގެ 64 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އަށް ބަލާއިރު، މި އަކުރުގައި ސާފުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައި އޮތީ، އެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރު ނިންމާ ނިންމުމެއްގެ މައްސަލަ ޝަރުޢީ ކޯޓަކުން ބެލޭނީ، މި މާއްދާގެ ދަށުން ކުރާ އިލްތިމާސް ގެ މަރުޙަލާގައި އެކަނިކަމުގައި. ޤާނޫނުގެ މި އަކުރަށް ބަލާއިރު، މި އަކުރުގައި "ޝަރުޢީ ކޯޓުތަކު ގެ" ބަދަލުގައި ލިޔެފައިވަނީ މުފްރަދުކޮށް "ޝަރުޢީ ކޯޓަކުން" މި ގޮތަށް. އަދި "މި މާއްދާގެ ދަށުން ކުރާ އިލްތިމާސްގެ މަރުޙަލާގައި އެކަންޏެވެ." ބަޔާންކޮށް، އިސްތިއުނާފީ އެހެން މަރުޙަލާތައް އެވަނީ ސާފު ޢިބާރާތުން އިސްތިސްނާ ކޮށްފައި. މީގެ އިތުރަށް ކުރިން އިޝާރާތްކުރި ފަދައިން މި މާއްދާގެ (ހ) ގައި ހައިކޯޓުގެ އިތުރުން، ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ވާހަކަ ބަޔާންކޮށްފައި ނުވޭ.ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރު މަހާޒު އަލީ ޒާހިރު
ފަނޑިޔާރު މަހާޒު އަލީ ޒާހިރު ވިދާޅުވީ ކަންމިހެން އޮތުމުން މިއީ މަޢުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ޙައްޤުގެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރު ނިންމާ ނިންމުމަކާ ގުޅިގެން ހައިކޯޓުން ނިންމާ ނިންމުމަކީ، އެފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ޝަރުޢީ ކޯޓުތަކުން ނިންމާ ފަހުގެ ނިންމުން ކަމުގައި އެ ޤާނޫނުގެ ބޭނުމަށް ބަލަންޖެހޭ ކަމަށެވެ. އަދި މި ފަދައިން ބަޔާންކޮށް، އިސްތިއުނާފީ މަރުހަލާ ކުރުކޮށްފައި އެ ވަނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 29 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މަޢުލޫމާތު ހޯދުމާއި، މަޢުލޫމާތު ދިނުމުގެ މިނިވަންކަމުގެ ޙައްސާސްކަމުގެ މައްޗަށް ޤާނޫނު އެކަށައެޅި ފަރާތުން ވިސްނައި، އެ މިނިވަންކަން އެގޮތުގައި ދެމެހެއްޓުމުގެ ގޮތުންކަމުގައި ދެކޭ ކަމަށެވެ. އަދި މިކަމަށް އެ ޤާނޫނުގެ 2 ވަނަ މާއްދާގައި، ޤާނޫނުގެ މަޤްޞަދު ބަޔާންކޮށްފައި އޮތްގޮތުން ބާރު ލިބޭ ކަމަށެވެ.
މި މައްސަލައިގެ ހުކުމްވެސް ވަނީ އިއްވާފައެވެ. އެގޮތުން އަޙްމަދު އަފްރާޙް އިސްމާޢީލްގެ ފަރާތުން އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރުގެ އޮފީހަށް ހުށަހެޅި މައްސަލައަކީ މަޢުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ޙައްޤުގެ ޤާނޫނުގެ 56 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ފަދަ އިލްތިމާސްއެއް ކަމުގައި ހައިކޯޓުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަނޑައެޅުން ބާޠިލުކޮށް، ހައިކޯޓުގެ ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމަށް ބަދަލު ގެންނަންޖެހޭ ސަބަބެއް ނެތްކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވެއެވެ. އަދި މައްސަލަ ނިންމާފައިވަނީ މައްސަލަ ބެއްލެވި ފަނޑިޔާރުންގެ އަގުލަބިއްޔަތުންނެވެ.
ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި މި މައްސަލަ ބެއްލެވީ ފަނޑިޔާރު މަހާރު އަލީ ޒާހިރުގެ އިތުރުން، ފަނޑިޔާރު އަޒްމިރަލްދާ ޒާހިރު އަދި ފަނޑިޔާރު އައިޝާ ޝުޖޫން މުހައްމަދުއެވެ.
