މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި ގުޅިގެން އިންސާނުންނަށާއި ގުދުރަތީ ނިޒާމުތަކަށް ކުރިމަތިލާންޖެހޭ ނުރައްކާތައް ބޮޑުވާނެ ކަމަށް އދ.ގެ އިންޓަރ ގަވަރންމަންޓަލް ޕެނެލް އޮން ކުލައިމެޓް ޗޭންޖްގެ ހަވަނަ އެސެސްމަންޓް ރިޕޯޓުގައި ބުނެފިއެވެ.
އަންގާރަ ދުވަހު އދ.ގެ އިންޓަރ ގަވަރންމަންޓަލް ޕެނެލް އޮން ކުލައިމެޓް ޗޭންޖުން ވަނީ، އެޕެނަލްގެ ހަވަނަ އެސެސްމަންޓް ރިޕޯޓް ރަސްމީކޮށް ނެރެފައެވެ. އެގޮތުން މިރިޕޯޓުގައި، މިހާތަނަށް ކުރިން ޝާއިއު ކުރެވިފައިވާ ހޯދުންތަކާ އަޅާބަލާއިރު، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ލިބޭ ގެއްލުން އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުން އިންސާނުންނަށާއި އަދި ގުދުރަތީ ނިޒާމުތަކަށް ކުރިމަތިލާންޖެހޭ ނުރައްކާތައް ބޮޑުވާނެކަމަށް އެސެސްމަންޓް ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ. މިރިޕޯޓުން އިތުރަށް ހާމަވާ ގޮތުގައި އިންސާނީ ޖަމާއަތްތަކާއި އަދި ގުދުރަތީ ނިޒާމުތަކުގެ ތެރެއިން ވެސް މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ހޭނުމުގެ ގާބިލުކަން ކުޑަ ފަރާތްތަކަށް، މިކަމުގެ ނުރައްކަލާއި ކުރިމަތިވެ ގެއްލުންލިބުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑުވާނެއެވެ.
މިފަހަރުގެ ރިޕޯޓުން ފާހަގަވާގޮތުގައި، ޖައްވަށް ދޫކުރާ ވިހަ ގޭސް މަދުކުރުމަށާއި އަދި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ހޭނުމަށް އޮތް ފުރުސަތު ދަނީ ހަނިވަމުންނެވެ. އެއީ ދުނިޔެ ހޫނުވުން މެދުނުކެނޑި ކުރިޔަށްގޮސް، ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނު މިން 1.5 ޑިގްރީ އިން މައްޗަށް ޖެހުމުގެ ފުރުސަތު ފަހިވަމުން އަންނާތީއެވެ. އަދި ހޫނުމިން މަތިވެއްޖެނަމަ، ލިބިދާނެ ކަމަށް ބެލެވޭ ގެއްލުންތަކުން އަރައިގަތުމުގެ ފުރުސަތު ކުޑަވާނެ ކަމަށް ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
މިރިޕޯޓުގައި، ކުދި ޖަޒީރާ ގައުމުތަކަށް މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވާނެ ނުރައްކާތައް ވެސް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި، ތޫފާނުތަކުގެ ބާރުގަދަވެ އިތުރުވުމުން ލިބޭނެ ގެއްލުންތަކާއި، ވާރޭ ވެހޭގޮތަށް އަތުވެދާނެ ބަދަލުތަކުން ކުރިމަތިވެދާނެ ގޮންޖެހުންތަކާއި، ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލުމާއި، ފަރުތަކަށް ލިބޭނެ ގެއްލުމާއި ގާ ހުދުވުމާއި، ފެން ބޮޑުވުމާއި، ކާބޯތަކެއްޗާއި ފެނުގެ ޔަގީންކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށް ހުރި ގިނަ ގޮންޖެހުންތައް ހިމެނެއެވެ. އަދި ކުދި ޖަޒީރާ ގައުމުތައް ހިމެނެނީ ޖައްވަށް ދޫކުރާ ވިހަގޭސް އެންމެ މަދުން ބޭރުކުރާ ގައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ކަމަށްވާއިރު، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ނުރައްކަލަށް އެންމެބޮޑަށް ހުށަހެޅިފައިވަނީ މިފަދަ ގައުމުތައް ކަަމަށް ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
މިރިޕޯޓާއި ގުޅޭގޮތުން މިނިސްޓަރ އޮފް އެންވަޔަރަމެންޓް ކްލައިމެންޓް ޗޭންޖް އެންޑް ޓެކްނޮލޮޖީ އައިމިނަތު ޝައުނާ ވިދާޅުވީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ މައްސަލައަށް ހައްލު ހޯދުމަށް ދުނިޔެ ދަނީ ފެއިލްވަމުން ކަމަށެވެ. މީގެ ސަބަބުން އިއާދަ ނުކުރެވޭ ގެއްލުންތަކާއި ކުރިމަތިލާ ހިސާބަށް ގޮސްދާނެ ކަމަށާއި، މިކަމުގެ ގެއްލުމާއި ކުރިމަތިލާންޖެހޭނީ ރާއްޖެފަދަ ނާޒުކު ގައުމުތަކަށް އެކަނި ނޫން ކަމަށެވެ. އަދި ހުރިހާ އެންމެނަށް ވެސް މި ނުރައްކަލާ ކުރިމަތިލާން ޖެހޭނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
މިކަމަށް އަވަސް ޙައްލެއް ހޯދުމަށް މުޅިދުނިޔެ ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރަންޖެހޭ އަދި ވީހާވެސް އަވަހަށް ދުނިޔޭގެ އިޤްތިސާދު "ޑިކާރބަނައިޒް" ކުރަންޖެހޭ. ރާއްޖެފަދަ ނާޒުކު ޤައުމުތަކަށް، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި ކުރިމަތިލާ ހޭނުމަށާއި "ނެޓްޒީރޯ " އަމާޒަށް ވާސިލުވުމަށް ގިނަގުނަ އެހީތެރިކަން ބޭނުންވޭމިނިސްޓަރ އޮފް އެންވަޔަރަމެންޓް ކްލައިމެންޓް ޗޭންޖް އެންޑް ޓެކްނޮލޮޖީ އައިމިނަތު ޝައުނާ
މިރިޕޯޓާއި ގުޅިގެން، މިނިސްޓަރ ވަނީ އެންމެ ނާޒުކު ގައުމުތަކަށް އެހީތެރިވުމަށް ޚާއްސަ ފައިނޭންސިންގ ފެސިލިޓީއެއް ގާއިމުކުރުމަށް ވެސް ގޮވާލައްވާފައެވެ. އެއީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން މިހާރުވެސް ގެއްލުންތަކާއި ކުރިމަތިލަމުން އަންނަ އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުން އިއާދަ ނުކުރެވޭފަދަ ގެއްލުންތަކާއި ނުރައްކާތަކާއި ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް އެހީތެރިކަން ދިނުމަށެވެ.
މިރިޕޯޓުގެ އަލީގައި، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ހޭނުމަށާއި އަދި މިކަމުން ލިބިދާނެ ގެއްލުންތައް ކުޑަކުރުމަށް ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް އިތުރަށް ހަރުދަނާ ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރެވިގެންދާނެ ކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.
އެގޮތުން މިހާރުވެސް ރާއްޖޭގައި ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ގޮނޑުދޮށްތައް ހިމާޔަތްކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތަކާއި، ފެންބޮޑުވުން ހައްލު ކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކާއި، ފެނާއި ކާބޯތަކެތީގެ ޔަގީންކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތުގައި އިގްތިސާދު ކުރިއެރުވުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް، ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ފަރުތައް ހިމާޔަތް ކުރުމާއި، ދިރޭތަކޭތީގެ ނަސުލުތައް ހިމާޔަތް ކުރުމާއި، މާހައުލީ ނިޒާމްތައް ރައްކާތެރިކުރުމާއި، މުހިންމު އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ރައްކާތެރިކޮށް ކުލައިމެޓް ޕްރޫފުކުރުމާއި އަދި ސިއްހީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް ހަރުދަނާ ކުރެވި، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ފަހި އިގްތިސާދެއް ބިނާ ކުރުމަށް މަސައްކުރެވިގެން ދާނެއެވެ.