ވަރުގަދަ ހަނގުރާމައެއް ދިގުލާދިޔަ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ހައިޖާނުގަނޑުގެ ތެރޭގައި އެކި ފަރާތްތަކުން ޤަވައިދާ ޚިލާފަށް ކޮނެގެންނާއި ލޫޓުވައިގެން އަތުލާ، ނަގާފައިވާ އާޘާރުތައް، ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކާ ހަވާލު ކުރުމަށް، އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޤައުމީ ދާރުލްއާޘާރު ބަލަހައްޓާ ފަރާތުން ގޮވާލައިފިއެވެ.
އަފްޣާނިސްތާނުގައި ވެރިކަން ކުރާ ކާބުލްގެ ދެކުނުގައި، އެ ޤައުމުގެ ޤައުމީ ދާރުލްއާޘާރު ބިނާ ކުރީ 1919 ވަނަ އަހަރުއެވެ. އަދި ރަސްމީކޮށް އެ ދާރުލްއާޘާރު ހުޅުވީ 1924 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައެވެ.
އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޤައުމީ ދާރުލްއާޘާރަކީ މުއްސަނދި ދާރުލްއާޘާރެކެވެ. މީގެ 50000 އެތައް އަހަރެއް ކުރީގެ ސާމާނުވެސް އެ ދާރުލްއާޘާރުގައި ހުރި ކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބެއެވެ. ނަމަވެސް ވަގުންގެ ނުބައި ކަމުގެ އިތުރުން، ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ލިބުނު ސުންނާފަތިކަމުގެ ސަބަބުން، އަގުހުރި އެތައް އާޘާރެއް މިއަދު ލޮލަށްވެސް ފެންނާކަށް ނެތެވެ.
ތާރީޚީ ސައިޓުތައް ޤަވައިދާ ޚިލާފަށް ކޮނުމާއި ލޫޓުވުމަކީ އަބަދުވެސް ހިނގާ ކަމެއް. ތެދު ތެދަށް ބުނަންޏާ ގެއްލިފައި ވަނީ ކިހާ އެއްޗެއްސެއް ކަމެއް އަހަރަމެންނަކަށް ނޭނގޭ.މުޙައްމަދު ފަހީމް ރަހީމީ؛ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޤައުމީ ދާރުލްއާޘާރުގެ ކިއުރޭޓަރ
އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޤައުމީ ދާރުލްއާޘާރަކީ، އެ ދާރުލްއާޘާރުގެ އެންމެ ގަދަފަދަ ދުވަސްވަރުގައި، ޘަޤާފީ އަދި ތާރީޚީ ގޮތުން އަގުހުރި 1 ލައްކައެއްހާ އައިޓަމް ހުރި ތަނެއް ކަމަށް، އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޤައުމީ ދާރުލްއާޘާރުގެ ކިއުރޭޓަރ، މުޙައްމަދު ފަހީމް ރަހީމީ ވަނީ ޗައިނާ ސެންޓްރަލް ޓެލެވިޜަންއަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. ނަމަވެސް ލޫޓުވުމުގެ ޝިކާރައަކަށް ވެފައިވާ އެ ދާރުލްއާޘާރުން 70 ޕަސެންޓް ސާމާނު ގެއްލިފައި ވާ ކަމަށްވެސް ރަހީމީ ވަނީ ފާހަގަ ކުރައްވާފައެވެ.
ކަން މިހެން އޮތް ނަމަވެސް އަފްޣާނިސްތާނުގައި ތާރީޚު ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން އުއްމީދާއި އަޒުމް ނަގާލާފައެއް ނުވެއެވެ. ކުރަމުން ދިޔަ ބުރަ މަސައްކަތުގެ ސަބަބުން، މުޅިން އަލަށް އިތުރު 35000 އައިޓަމެއް، 2003 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުން ހޯދާފައި ވެއެވެ. އަދި ވަގަށް ނަގާފައި ވާ 15000 އެއްހާ އައިޓަމްވެސް، އޭގެ ޙައްޤު ފަސްގަނޑަށް ގެންގޮސްދީފައިވެއެވެ.
ރަހީމީ ވަނީ ތާރީޚީ އާޘާރުތަކުގައި ބަވަނަވަންތަކަމުގެ ކުލަ ޖެއްސުމުގެ ފިކުރާ އޭނާގެ ޚިޔާލު ތަފާތު ވާ ކަން ހާމަކޮށްފައެވެ. އާޘާރުތަކަށް ބަވަނަވަންތަ ސިފަ ޖެއްސުމަކީ، އެ އާޘާރާ ނިސްބަތްވާ ޤައުމަކާ ހަވާލު ކުރުމަށް ދެކޮޅު ހަދާ ފިކުރަކަށް ވާ އިރު، އެއީ ޒަމާނީ ޙަޟާރާތުގައި ހިނގައިގެން ވާނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް ރަހީމީ ވިދާޅުވެއެވެ.
އަހަރެން އެކަމާ ދެކޮޅު. އިސްތިއުމާރީ ދުވަސްވަރު ޤައުމުތަކުން ނަގާފައިވާ ތަކެތި، އެ ނިސްބަތްވާ ޤައުމުތަކާ ހަވާލު ކުރަން ޖެހޭނެ، އަހަރެން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގަ. ވިލާތުން އެކަން ފެނިފަ އެބަހުރި. ވިލާތުން ވަނީ އެފްރިކާގެ ޤައުމުތަކާ ތަކެތި ހަވާލު ކޮށްފަ. މުއްސަނދި އެބަ ދޭ ޤަވައިދާ ޚިލާފަށް އެއްޗެހި ގަންނަމުން. އެއީ ޙަޤީޤަތުގަ އެ އާޘާރު ނިސްބަތްވާ ޤައުމުތަކަށް ލިބޭ ބޮޑު ގެއްލުމެއް. ވަކިން ހާއްސަކޮށް، އަފްޣާނިސްތާނު ކަހަލަ ޤައުމުތަކަށް ލިބޭ ބޮޑު ގެއްލުމެއް. އަހަރެން އެކަމާވެސް ދެކޮޅު.މުޙައްމަދު ފަހީމް ރަހީމީ؛ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޤައުމީ ދާރުލްއާޘާރުގެ ކިއުރޭޓަރ
ހަނގުރާމަ ނިމިފައި އޮތެއް ކަމަކު، އަފްޣާނިސްތާނުގެ ތާރީޚީ ހަނދާންތައް ނަގަހައްޓަން މަސައްކަތް ކުރާ ފަރާތްތަކަށް ހުރި ގޮންޖެހުންތަކަށް އަދިވެސް ނިމުން ނެތެވެ. އެންމެ ބޮޑު މައްސަލައަކީ ފަންޑުގެ މައްސަލައެވެ.